برنامه ریزی انبار

برنامه ریزی انبار : در میان بخش‌های مختلف یک سازمان ( به ویژه مجموعه‌های تولیدی و بازرگانی) می‌توان انبار را مکانی برای «جمع اضداد» معرفی کرد، بدین معنا که این مکان دارای ویژگی‌هاییست که در عین ضدیت با یکدیگر، دیگری را کامل کرده و وجود یا رعایت هریک از این عوامل نیز برای پیشبرد کار ضروریست .

به عنوان مثال انبارها به دلیل اینکه از حجم زیادی از ثروت مادی یک مجموعه حراست می‌کنند مستلزم داشتن سطح امنیتی بالایی بوده و نباید هرکس اجازه ورود به آن را داشته باشد، این در حالیست که این بخش به عنوان مکانی برای تغذیه خط تولید یا واحد فروش همواره در جنب و جوش بوده، باید امکان دسترسی آسان به همه محصولات موجود در آن برای کارکنان مختلف وجود داشته و افراد زیادی در آن حضور دارند که این عامل در منافات با مورد اول است!

با توجه به این مثال ساده، برنامه‌ریزی و مدیرت انبار از جمله امور تخصصی و حساسیست که مستلزم مدیریتی دقیق و حساب‌شده می‌باشد، مدیریتی که در برنامه ریزی انبار خود را نشان می‌دهد!

برنامه ریزی انبار در سطوح مختلف

برنامه ریزی طراحی

برنامه‌ریزی برای داشتن انباری استاندارد از مرحله ساخت بنای آن شروع می‌شود، هرچند در اجاره انبار دست کارفرما در اعمال برخی از بایدها و نبایدهای این مرحله بسته بوده و چنانچه سازنده انبار آن را رعایت نکرده باشد، عملاً از داشتن آن محروم خواهد بود؛ ویژگی‌هایی که در انبارهای برادران میری وجود داشته و می‌توانید با کمک آن‌ها برنامه جامع‌تری را برای حراست از دارایی‌های خود طراحی نمایید .

با گذر از این توضیحات باید گفت که در ساختار یک انبار نمی‌توانیم از مواد اشتعال‌زا از قبیل پلاستیک و چوب استفاده نماییم . ذخیره تعداد زیادی کالا به اعمال فشار به قفسه‌ها و کف منجر می‌شود، در نتیجه باید کف آن از بتن و سایر مصالح مقاوم ساخته شده و قفسه‌های این انبار نیز از ستون‌های قدرتمند و طبقات فلزی مقاوم ساخته شوند .

وجود قدری شیب در این محیط سبب می‌شود تا در صورت نفوذ آب به داخل آن به یک سمت حرکت کرده یا در اثر شست و شوی آن، آب در یکجا جمع نشود . در صورت وجود چند انبار ساخت آن‌ها به طرقی که ماشین‌های آتش نشانی بتوانند از میانشان عبور کنند ضروری بوده و استفاده از دو درب در ساختمان انبار نیز از دیگر نکاتیست که باید حین ساخت آن مورد توجه قرار گیرد.

برنامه ریزی استفاده بهینه از فضای انبار

اگرچه ساخت انبار و طراحی بنای آن امریست که از عهده اکثر قریب به اتفاق ما خارج است، اما چیدمان داخلی آن کاری کاملاً سلیقه‌ای بوده که با اندکی تخصص در این کار می‌تواند به تحقق اهداف استفاده از انبار منجر شود .

در همین رابطه نخستین گام در چینش محصولات و قفسه زدن در برنامه ریزی انبار استفاده از ارتفاع و چینش محصولات سبک یا کم مصرف‌تر در قسمت‌های فوقانی آن می‌باشد . توجه به ابعاد و وزن اجناس تا حدی جای آن‌ها را مشخص خواهد کرد . به طوری که محصولات مختلف مانع از حرکت آن‌ها در کنار دیگری نشوند باید به صورت تنگاتنگ چیده شوند . همه این محصولات باید قابلیت دسترسی داشته و نهایتاً در محیطی مطمئن، ایمن و سازگار با ماهیت خود قرار گیرند .

برنامه ریزی چیدمان

زمانی که کالاهای موجود در یک انبار طبق اصولی مدوّن چیده شده و طبق همان اصول پر و خالی می‌شوند، در وهله اول موجب کاهش هزینه‌های انبار و نگهداری کالا می‌شود . به دلیل اینکه نظارتی مستمر و دقیق روی محصولات وجود دارد، اطلاعاتی که از سوی این بخش به سایر دپارتمان‌ها (واحد خرید، مهندسی، حسابداری، مدیریت و …) ارسال می‌شود نیز دقیق بوده و بدین ترتیب سرمایه، توان و زمان در دسترس در مسیری بهینه صرف خواهد شد .

همه صفات خوب، خوبی و منفعت را با خود به همراه دارند! در اینجا نیز نظم با خود حفظ محصولات در شرایطی استاندارد را به همراه دارند، شرایطی که چنانچه با بی نظمی همراه بود به افزایش احتمال سرقت کالاها توسط افراد سودجو، خرابی محصولات در اثر حمل اشتباه یا جایگذاری غلط، عبور از تاریخ انقضاء به دلیل پنهان ماندن از دیدگان کارکنان انبار و … خودنمایی می‌کرد .

در ادامه گفتنیست که برنامه‌ریزی انبار موجب می‌شود تا جای هر محصول دقیقاً مشخص باشد، در نتیجه روند چینش یا برداشتن آن‌ها تسریع می‌یابد .

به عنوان نکات تکمیلی در چینش انبار باید گفت که نمی‌توان کالاهای ناهمجنس را در کنار هم قرار داد . پیش از چینش بررسی قفسه الزامیست! اجناس سنگین در طبقات پایین‌تر قرار می‌گیرند و برعکس! و نهایتاً در صورت وجود سامانه‌های آبفشان سقفی، بهتر است تا برای حراست هرچه بیشتر از محصولات تا زیر آن کالاهایمان را بچینیم .